Metalinguïstisch bewustzijn

8.3.8 Metalinguïstisch bewustzijn

Omschrijving

Het vermogen over eigenschappen en gebruik van taal te denken.

Toelichting

Terwijl kinderen hun moedertaal verwerven, doen ze vrijwel allemaal bewust ontdekkingen over taal. Deze ontdekkingen kunnen betrekking hebben op alle niveaus van taal. Zo ontdekt een kind dat het maar raar is dat speelgoedgoed’ heet. Zijn moeder vindt speelgoed soms helemaal niet goed, je kunt het dus beter speelslecht noemen!
Kinderen die twee- of meertalig zijn, beschikken al vroeg over metalinguïstisch bewustzijn. Omdat zij over twee of meer verschillende taalsystemen beschikken, begrijpen zij al op jonge leeftijd dat een taal een set van afspraken is die net zo goed anders had kunnen zijn. Een tweetalige peuter heeft er meestal geen moeite mee in een spelsituatie een hond een koe te noemen. Een eentalige peuter daarentegen zal verontwaardigd kunnen roepen dat dat niet kan, omdat een hond toch geen ‘boe’ zegt.

Het taalonderwijs speelt een belangrijke rol bij het verder ontwikkelen van het metalinguïstisch bewustzijn. Door de impliciete kennis van leerlingen over taal bewust te maken, worden zij in staat gesteld te reflecteren op taal en taalgebruik, en kunnen ze dit gericht verbeteren.

Zie ook

Taalgebruiksbewustzijn; taalverwerving; taalbewustzijn en alfabetisch principe, auditieve vaardigheden.